De partners n de RES-regio Drenthe zijn:

• 12 gemeenten (Aa en Hunze, Assen, Coevorden, De Wolden, Emmen, Hoogeveen, Meppel, Midden-Drenthe, Noordenveld, Tynaarlo, Westerveld)

• provincie Drenthe

• 4 waterschappen (Drents Overijsselse Delta, Hunze en Aa's, Noorderzijlvest, Vechtstromen)

• netbeheerders Enexis, TenneT, RENDO, Gasunie

• en belangenorganisaties voor:

• natuur en milieu (Natuur- en Milieufederatie Drenthe)

• landbouw (LTO Noord)

• bedrijfsleven (VNO-NCW)

• energiecoöperaties (Drentse KEI)

• woningcorporaties (Woonstichting De Volmacht)

• jongeren (Jong RES)

De vertegenwoordiging van de diverse belangen komt tot uiting in de Drentse Energietafel (bestuurlijk), werktafel (ambtelijk) en werkgroepen (ambtelijk). In alle werkvormen zitten vertegenwoordigers van de partners.

Drentse Energietafel (DET)

Bestuurders van de partners van RES-regio Drenthe zijn georganiseerd in de Drentse Energietafel. De DET is belast met de voorbereiding van de Regionale Energiestrategie van de RES-regio Drenthe, heeft een onafhankelijk voorzitter en is de bestuurlijk opdrachtgever van het Werkbureau RES Drenthe.

Regietafel

In de Regietafel zitten vertegenwoordigers van de DET om de DET-vergaderingen voor te bereiden.

Met voorbereiding en uitvoering zijn belast:

1) Werkbureau

Het Werkbureau RES Drenthe voert werkzaamheden uit in opdracht van de

2) Werkgroepen

De RES Drenthe kent vier werkgroepen:

- Werkgroep Communicatie en Participatie

- Werkgroep Elektriciteit

- Werkgroep Ruimte

- Werkgroep Warmte

In de welkgroepen zitten medewerkers van alle partners van de RES-regio Drenthe. Elke werkgroep heeft een projectleider.

3) Werktafel

Aan de werktafel nemen medewerkers deel van alle partners van de RES-regio Drenthe.

Op 29 november 2018 tekenden alle gemeenten, de provincie en de waterschappen een intentieverklaring om samen te werken aan de energietransitie en met een reëel en goed doordacht voorstel te komen. In juni 2019 stelden de partijen de Startnotitie RES Drenthe 1.0 vast. Op 1 april 2020 was de Concept RES regio Drenthe klaar. Deze wordt tot 1 oktober 2020 behandeld in gemeenteraden, provinciale staten en algemeen besturen van de waterschappen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) komt met een advies over de Concept RES.

Er ligt nu een Concept RES met richtingen en uitgangspunten voor de realisatie van grootschalige zonne- en windprojecten. Medio volgend jaar moet de RES 1.0 klaar zijn. De komende tijd gaan gemeenten met hun inwoners in gesprek. Gekeken wordt naar wat mensen graag willen, waarover zorgen zijn en wat er mogelijk is.

Na de RES 1.0 gaat gewerkt worden aan de RES 2.0, omdat nieuwe inzichten en technieken blijven komen.

De gemeenten in de RES-regio Drenthe zijn primair verantwoordelijk voor de participatie en communicatie met hun eigen inwoners, bedrijven en maatschappelijke partners. Om de verschillende partijen te ondersteunen in hun rol, worden op regionaal niveau verschillende activiteiten ontwikkeld en georganiseerd. Het Werkbureau RES-regio Drenthe is de verbindende schakel tussen de partijen. Op regionaal niveau ontwikkelen we kennis, delen we ervaringen en ondersteunen en adviseren we elkaar.

Op dit moment wordt gewerkt aan onder meer:

• publieksvriendelijke versie van de Concept RES. Wanneer deze in de lokale kranten in de RES-regio Drenthe wordt gepubliceerd, is door de Corona-crisis op dit moment nog niet duidelijk;

• verdere ontwikkeling van de website www.energievoordrenthe.nl, het digitale platform waarop alle partijen samenkomen en waar allerlei informatie is te vinden;

• verdere ontwikkelen van de gereedschapskist die op www.energievoordrenthe.nl staat. Gemeenten en andere partijen kunnen hiervan gebruikmaken voor hun eigen communicatie en participatieprocessen;

• training Participatief Leiderschap om samenwerking te versterken, een gevoel van collectiviteit te creëren en gemeenten te ondersteunen bij participatieve processen rondom de RES;

• handreiking participatie;

• masterclass Lokaal Eigendom.

Niet helemaal. Het concept is klaar en moet nog door een paar gemeenteraden in Drenthe worden vastgesteld. We hebben daarvoor meer tijd gekregen van de overheid: tot 1 oktober 2020 (in plaats van 1 juni 2020). Ook de RES 1.0 mag een paar maanden later worden ingeleverd. We zitten dus nog steeds netjes op schema.

De Concept RES 1.0 komt aan de orde in colleges, gemeenteraden, provinciale staten en algemene besturen waterschappen van de RES-regio Drenthe tussen april en oktober 2020. Over de RES 1.0 besluiten de raadsleden, statenleden en leden van de algemeen besturen waterschappen van de RES-regio Drenthe voor 1 juli 2021.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) adviseert het Nationaal Programma RES (NP RES) over alle Concept RES’en van de 30 RES-regio’s, waaronder de RES-regio Drenthe. Het PBL is het nationale instituut voor strategische beleidsanalyse op het gebied van milieu, natuur en ruimte.

PBL analyseert de kwantiteit en kwaliteit van de Concept RES en focust de analyse op bovenregionale en nationale aspecten, dus niet afzonderlijk per regio. Als het gaat om kwantiteit kijkt PBL naar wat de regio’s kunnen opwekken in TWh. Zo wordt gekeken of het doel van 35 TWh binnen bereik ligt. De regio’s en ook PBL geven hierbij aan welke belemmeringen er zijn, waardoor ambities mogelijk niet kunnen worden gehaald. Ook wordt gekeken naar de vragen: hoe verhouden de huidige en verwachte warmtevraag en- aanbod zich tot elkaar, is de benodigde infrastructuur aanwezig en hoe komen gemeenten binnen een regio en mogelijk over regiogrenzen heen tot een gedragen en efficiënte aanpak? Bij kwaliteit gaat het om bestuurlijk draagvlak: in hoeverre zijn democratisch gekozen besturen geïnformeerd? En maatschappelijke betrokkenheid: in hoeverre hebben of krijgen burgers en bedrijven een stem in het opstellen en later ook het uitvoeren van de RES?

Met de analyse ontstaat een totaalbeeld van de ruimtelijke inpassing, impact voor het netwerk en het maatschappelijk en bestuurlijk draagvlak in deze fase van de RES. PBL zal ook oplossingsrichtingen schetsen voor de belangrijkste knelpunten die het bereiken van het doel kunnen belemmeren. Inzichten over verschillen tussen regio’s zullen in dat kader worden meegenomen.

Voor de bijdrage van de RES-regio Drenthe vond een zorgvuldig proces plaats. In samenspraak met de gemeenten is geïnventariseerd welke wind- en zonprojecten ‘in de pijplijn’ zitten. Daarna formuleerde elke gemeente in de RES-regio Drenthe een aanvullende ambitie op het gebied van wind en zon. De optelsom van alle projecten ‘in de pijplijn’ en de ambities vormt de regionale bijdrage.

Voor de projecten die in de pijplijn zitten, geldt dat een groot deel al is gerealiseerd c.q. vergund en dat een klein deel nog moet worden vergund. RES-regio Drenthe gaat ervan uit dat deze laatste categorie projecten uiterlijk 2025 zijn vergund en gerealiseerd. Onder vergund wordt verstaan zowel de omgevingsvergunning van de overheid als het contract voor de netwerkcapaciteit van de netbeheerder.

Alle gemeenten formuleerden een aanvullende ambitie die tezamen de regionale ambitie is van de RES-regio Drenthe. Het gaat om aanvullende ambities die samen met inwoners en andere partijen vorm moeten krijgen. Deze aanvullende ambities voor wind en zon op land moeten nog planologisch worden vertaald en uiterlijk in 2025 planologisch zijn vastgelegd. Het is het streven van de RES-regio Drenthe dat de aanvullende ambities uiterlijk 2030 zijn vergund én gerealiseerd.

Het gaat bij de RES niet om een eerlijke verdeling over de regio, maar om wat reëel en realiseerbaar is. In de RES-regio Drenthe heeft elke gemeente een ambitie geformuleerd. Samen met inwoners, ondernemers, maatschappelijke partners en andere partijen gaan ze invulling geven van deze ambitie.

De afspraken in de RES worden vertaald in het ruimtelijk beleid van gemeenten en provincie, waaronder omgevingsvisies, provinciale verordeningen en omgevingsplannen. De gemeenten maken zorgvuldige afwegingen om de kwaliteit van de fysieke leefomgeving te behouden. Veel gemeenten in de RES-regio Drenthe consulteren inwoners en/of organiseren bewonerswerkgroepen om randvoorwaarden voor zon- en windprojecten op te stellen.

In de RES-regio Drenthe is het streven naar 50% lokaal eigendom van de productie van hernieuwbare opwekking van elektriciteit op land belangrijk uitgangspunt. Lokaal eigendom draagt immers bij aan bredere maatschappelijke betrokkenheid en acceptatie voor hernieuwbare energieprojecten doordat de financiële revenuen van deze projecten (deels) ten goede komen aan de directe omgeving. 

Lokaal eigendom ontstaat uit lokale kracht. Actieve inwoners zetten samen een energiecoöperatie op en realiseren hun eigen energieproject of participeren als gelijkwaardige partners in een energieproject. De RES-regio Drenthe kent een grote hoeveelheid energiecoöperaties die onder meer zijn georganiseerd in de Drentse Koepel Energie Initiatieven (Drentse KEI). Door hun directe betrokkenheid bij de RES-regio Drenthe geeft de Drentse KEI inhoud aan de coöperatieve aanpak en speelt een wezenlijke rol in de realisatie van lokaal eigendom. Het streven van de Drentse KEI is dat elke gemeente in de RES-regio Drenthe één of meerdere energiecoöperatie heeft die een professionele gesprekspartner is van de gemeente en ontwikkelaars. Om de energiecoöperaties de ruimte te geven om deze kansen te kunnen pakken, is coördinatie van de overheden gewenst. Zo geven we samen vorm aan lokaal eigendom.

De RES 1.0 is een nadere uitwerking, onderbouwing en aanscherping van de Concept RES. De RES 1.0 gaat uit van de dezelfde hoofdstukken als in de Concept RES. Als het gaat om elektriciteit wordt in de RES 1.0 de eventuele restopgave meegenomen en vastgesteld.

In het RES Afwegingskader, onderdeel van de Handreiking 1.1, wordt een samenvatting gegeven van de inhoud van de RES 1.0. De Handreiking is te vinden op  http://www.regionale-energiestrategie.nl/handreiking en op deze website.

De gemeenteraden, Provinciale Staten en Algemeen Besturen van de waterschappen stellen de RES 1.0 formeel vast.

De (Concept) RES heeft geen juridische status. Er kunnen daarom geen rechten aan worden ontleend. De RES moet juridische status gaan krijgen in de verankering in het instrumentarium van de Omgevingswet. De RES 1.0 wordt bestuurlijk vastgesteld door de gemeenteraden, provinciale staten en algemeen besturen van de waterschappen. Daarmee is de RES 1.0 bestuurlijk bindend en heeft het de status van een beleidsstuk.

Het korte antwoord op deze vraag: volledig objectief beoordelen of aan het vereiste van ‘maatschappelijk draagvlak’ is voldaan, is niet mogelijk. Het beoordelen van voldoende maatschappelijk draagvlak, vraagt altijd om een subjectieve beoordeling op het doorlopen proces: zijn er volgens jou voldoende stappen genomen die bijdragen aan het vergroten van het maatschappelijk draagvlak, en waren die stappen van voldoende kwaliteit?

Verschillende hoofdstukken en bijlagen in de RES 1.0. helpen om een helder beeld te krijgen van de stappen die zowel op gemeentelijk als op regionaal niveau worden en zijn genomen om inwoners te laten participeren. In de RES 1.0., zal bijvoorbeeld net als in de Concept RES, een overzicht worden gegeven van de voor de RES relevante participatieprocessen die in gemeentes lopen of hebben gelopen.

Goed ingerichte participatieprocessen dragen bij aan het vergroten van het maatschappelijk draagvlak. Als volksvertegenwoordiger kan je je kennis over het inrichten van een goed participatieproces verhogen. Dit kan voor participatieprocessen in het algemeen, en voor energieparticipatie in het bijzonder. Het onlangs gelanceerde landelijke platform http://www.energieparticipatie.nl helpt hier onder andere bij. Op de website staat tevens specifieke informatie over de rol die je als lid van het Algemeen Bestuur van een Waterschap kan innemen:

http://www.energieparticipatie.nl/leren/wie-heeft-welke-rol/welke-rol-hebben-volksvertegenwoordigers

Om de nationale opgave te realiseren is in het Klimaatakkoord afgesproken dat het gaat om alle daken waar minimaal 15 kWp kan worden gerealiseerd. 

Biomassa wordt meegenomen in het onderzoek van de Regionale Structuur Warmte.

In de gemeentelijke Transitievisie Warmtes zullen planning worden opgenomen wanneer welke wijk van het aardgas af gaat.

Het is inderdaad verstandig hiermee rekening te houden. Dit is echter nog niet afdwingbaar. Op nationaal niveau is hiervoor aandacht gevraagd.

Volledige vraag: verzekeringen stellen hoge eisen aan daksterkte. Dak met sandwichpanelen en zonnepanelen zijn lichter dan asbest, maar verzekeringen keuren het af! Weer een nodeloze drempel... Overleg van Min. EZ met verzekeringen loopt niet. Zijn hier nog mogelijkheden voor provincie met meer lokale verzekeraars?

Antwoord: dit is landelijk onder de aandacht en vraagt nader onderzoek en oplossing van de betrokken partijen.

Volledige vraag: constructie van zwakke daken aanpassen hoeft niet altijd veel te kosten, maar voor postcoderoos-projecten (175 panelen) nét te duur (als begininvestering). Toch zijn heel veel daken hiervoor geschikt en is er vaak geen netuitbreiding nodig, dus ideale projecten. Aanpak van dit probleem is logischer op provinciaal niveau: wat gaat provincie hierin betekenen?

Antwoord: heel recent is vanuit de provincie gestart met het project ‘Zon op dak’ om zoveel mogelijk daken vol te leggen met zonnepanelen. De aanpak kent twee sporen; zon op dak in de agrarische omgeving en zon op dak in de gebouwde omgeving (mkb/industrie).

Op dit moment is opdracht gegeven een dashboard te maken voor zon op dak om hiermee beter inzichtelijk te krijgen waar en hoeveel zon op dak realiseerbaar is.

De Provincie vervult haar rol vanuit de omgevingsvisie en de energieagenda.

Op dit moment is er nog geen definitief ontwerp van hoe en wanneer een burgertop in Drenthe vorm krijgt. De genoemde artikelen zijn bij ons (werkgroep communicatie en participatie) bekend, en deze informatie nemen we zeker mee. We zijn ons ervan bewust dat het organiseren van een burgertop/burgerberaad een nauwkeurig proces is, dat zorgvuldig moet worden ingezet. In een volgende informatiebrief besteden we aandacht aan hoe, binnen de mogelijkheden die er vanwege de corona-maatregelen zijn, op regionaal niveau vorm zal worden gegeven aan inwonersparticipatie richting RES 1.0.

Het Klimaatakkoord richt zich op 2030. Hierin is uitgesproken om uit te gaan van de toepassing van wind en/of zon.

Ja, rekening houdend met de doorlooptijd van het bouwen van de energieopwekinstallaties en de investeringen in het elektriciteitsnetwerk is het de verwachting dat de installaties in 2030 operationeel kunnen zijn.

Ook de vier betrokken waterschappen leveren een bijdrage aan opwekking van duurzame energie.

Zie ook voorgaande vraag.
Een groot deel van de bijdrage in de concept RES is al gerealiseerd met projecten voor zonne- en windenergie, dan wel vergund of is in procedure of in voorbereiding. Het is aan de gemeenten, waterschappen en provincie om te komen tot het bod voor de RES1.0 vanuit RES-regio Drenthe. 

De bijdrage van de RES-regio Drenthe aan de RES is primair door de gemeenten opgebouwd vanuit hun eigen beleid en ambities. We gaan in de regio Drenthe uit van onze eigen verantwoordelijkheid en kracht om bij te dragen aan de landelijke opgave van 35 TWh.

Zie:

http://www.swipocratie.nl/

http://www.swipocratie.nl/praktijkvoorbeelden

Op dit moment hebben we een nauwe samenwerking met de jongeren en jong werkenden van Jong RES Nederland-regio Drenthe. Jong RES Nederland zet zich in om de stem van de toekomst mee te laten klinken in de Regionale Energiestrategieën (RES). Jong RES Drenthe is ook bestuurlijk vertegenwoordigd aan de DET.

Op dit moment wordt verkend op welke manier we daarnaast de kinderen en jongeren onder de 18 jaar bewust te maken en kunnen laten meedenken over de Drentse energietransitie. In deze verkenning wordt ook de mogelijkheid meegenomen om deze kinderen en jongeren te bereiken via het onderwijs.

Hoeveel realiseerbaar is, wordt onderzocht. Zeer binnenkort is daarvoor een dashboard beschikbaar. We kunnen dan beter inzichtelijk krijgen waar en hoeveel zon op dak realiseerbaar is.

Met zon op dak wordt bedoeld alle daken waar minimaal 15 kWp kan worden gerealiseerd. Deze daken dragen bij aan de landelijke opgave om 35 TWh elektriciteit te produceren De kleinere daken (veelal op huizen) hebben een andere positie in het klimaatakkoord en tellen wel degelijk mee in de gehele energietransitie.

De vluchtstrook moet inderdaad beschikbaar zijn als deze nodig is voor z’n doel; transportruimte bieden als delen van het net in onderhoud zijn of defect zijn. De netbeheerders moeten de vluchtstrook dus kunnen vrijmaken. Daarom moeten zij ervoor zorgen, dat er enkel stroom op komt van producenten van elektriciteit. Als de vluchtstrook nodig is, dan wordt het transport van die producenten opgeschort. De gebruikers mogen er dus geen last van hebben.

Presentatie staat op http://www.energievoordrenthe.nl/themas/besluitvorming/ in de map ‘RES-bijeenkomsten volksvertegenwoordigers 19 en 21 oktober j.l.’

Hier staan ook de links naar de opnames van beide avonden.

Zie:

http://www.swipocratie.nl/

http://www.swipocratie.nl/praktijkvoorbeelden

Op dit moment hebben we een nauwe samenwerking met de jongeren en jong werkenden van Jong RES Nederland-regio Drenthe. Jong RES Nederland zet zich in om de stem van de toekomst mee te laten klinken in de RES. Jong RES Drenthe is ook bestuurlijk vertegenwoordigd aan de DET (Drentse Energietafel).

Op dit moment wordt verkend op welke manier we daarnaast de kinderen en jongeren onder de 18 jaar bewust te maken en kunnen laten meedenken over de Drentse energietransitie. In deze verkenning wordt ook de mogelijkheid meegenomen om deze kinderen en jongeren te bereiken via het onderwijs.

Hoeveel realiseerbaar is, wordt onderzocht. Zeer binnenkort is daarvoor een dashboard beschikbaar. We kunnen dan beter inzichtelijk krijgen waar en hoeveel zon op dak realiseerbaar is.

Met zon op dak wordt bedoeld alle daken waar minimaal 15 kWp kan worden gerealiseerd. Deze daken dragen bij aan de landelijke opgave om 35 TWh elektriciteit te produceren De kleinere daken (veelal op huizen) hebben een andere positie in het klimaatakkoord en tellen wel degelijk mee in de gehele energietransitie.

Nee, met de RES houden we de regie in eigen hand. De RES houdt rekening met wat de mensen zelf willen in hun eigen omgeving. 50 procent lokaal eigendom is niet voor niets ons streven en onderdeel van het Klimaatakkoord. De inwoners van Drenthe krijgen alle kans om mee te denken, mee te praten en mee te doen. Energie voor Drenthe is energie voor ons allemaal.

Het is inderdaad een feit dat heel veel Drenten bezig zijn met isolatie en duurzame energie. Maar dat is helaas niet genoeg. In de toekomst hebben we zoveel extra energie nodig dat we grootschalige energieprojecten echt nodig hebben.

Gemeenten houden rekening met de mening van inwoners bij het ontwikkelen van projecten en het vormgeven van plannen. Bewoners kunnen zich ook zelf organiseren en met voorstellen komen voor de opwekking van duurzame energie.

Maatschappelijke betrokkenheid is een voorwaarde om de energietransitie vorm te geven. De gemeenten in de RES-regio Drenthe zijn primair verantwoordelijk voor de participatie en communicatie met hun eigen inwoners, bedrijven en maatschappelijke partners. Gemeenten staan als overheid immers het dichtst bij de samenleving. Deze keuze zorgt voor een lokale inkleuring van de regionale strategie en houdt ruimte voor lokaal maatwerk. De gemeenten hebben veel ervaring met participatie en zullen waar mogelijk met de energietransitie aansluiten bij andere participatietrajecten die lopen binnen de gemeente.

Naast de uitleg over de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzaam in de vorm van zon en wind, is het belangrijk dat we ingaan op wat inwoners zelf kunnen doen en waar ze terecht kunnen. We maken het verhaal verder concreet door uit te leggen:

• wat de (Concept) RES is;

• wie de spelers zijn met hun rollen;

• welke belangrijke keuzes waarom zijn gemaakt in de Concept RES.

Het is belangrijk om met zoveel mogelijk concrete voorbeelden te komen, waarvan we er veel hebben in de RES-regio Drenthe. Ook laten we partners (bijvoorbeeld energiecoöperaties en jongeren) aan het woord.

Lokale initiatieven kunnen op verschillende manieren worden ondersteund bij het oprichten van een energiecoöperatie of door zich aan te sluiten bij een bestaande energiecoöperatie. De Energiewerkplaats Drenthe, waarvan de Drentse KEI als coöperatieve expert onderdeel uitmaakt, biedt ondersteuning aan initiatieven en energiecoöperaties door middel van:

• kennisoverdracht;

• documenten voor de oprichting van coöperaties;

• formats en rekenmodellen voor en ondersteuning bij het opstellen van plannen van aanpak voor energiebesparingsprojecten, het ontwikkelen van productie-installaties of integrale energiesystemen en het realiseren van energieneutrale buurten en dorpen.

Daarnaast biedt de provincie Drenthe via de Expeditie Energieneutraal Wonen 2040 subsidies aan voor het:

• oprichten van energiecoöperaties;

• uitvoeren van haalbaarheidsonderzoeken;

• financieel ondersteunen van projecten voor energiebesparing en energieproductie.

De provincie Drenthe maakt de komende jaren geld vrij om de Energiewerkplaats te versterken. Zo gaan extra initiatievenbegeleiders werken aan het vergroten en professionaliseren van het aantal energiecoöperaties. Streven is dat er een provinciaal dekkend netwerk van energiecoöperaties komt. Verder creëert de provincie Drenthe samen met het ministerie van Economische Zaken een ontwikkelfonds voor energiecoöperaties om aanloopkosten van projecten voor grootschalige productie-installaties te financieren. Lokaal eigendom wordt hierdoor (als gelijkwaardige partner met commerciële ontwikkelaars) gewaarborgd en kan financiering krijgen via de reguliere kanalen. De Drentse KEI en Energiewerkplaats ondersteunen lokale energiecoöperaties met kennis en kunde hierbij.

De vluchtstrook moet inderdaad beschikbaar zijn als deze nodig is voor het doel; transportruimte bieden als delen van het net in onderhoud zijn of defect zijn. De netbeheerders moeten de vluchtstrook dus kunnen vrijmaken. Daarom zorgen ze ervoor dat er enkel stroom op komt van producenten van elektriciteit. Als de vluchtstrook nodig is, dan wordt het transport van die producenten opgeschort. De gebruikers mogen er dus geen last van hebben.

Op dit moment klopt dat. We werken nauw samen met de netbeheerders. Ze zitten ook aan de Drentse bestuurderstafel. De komende jaren gaan de netbeheerders fors investeren in uitbreiding van de capaciteit van het net.

Het is nodig eerst een totaalbeeld te hebben van de netwerksituatie in RES-regio Drenthe. Dit totaalbeeld wordt gevormd door doorrekening door de regionale netbeheerders (Enexis en RENDO) en de landelijk netbeheerder (TenneT). Nu de doorrekening door de regionale netbeheerders bekend is, is het van belang te weten wat de gevolgen zijn van de doorrekening door TenneT op het hoogspanningsnetwerk. Deze doorrekening vindt plaats op weg naar RES1.0. Op basis van dat totaalbeeld moet in overleg tussen de gemeenten en netbeheerders worden bepaald wat dit betekent voor initiatieven die nu niet kunnen aansluiten.

De Minister van EZK is voornemens om de reservecapaciteit op het net (ook bekend als de vluchtstrook) in te zetten. De hiervoor benodigde Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) wordt eind 2020 van kracht.

Tennet heeft in oktober 2019 de ACM verzocht om vooruitlopend op deze AMvB voor stations in Drenthe en Groningen al deze reservecapaciteit te mogen inzetten. De ACM heeft onlangs een ontwerpbesluit gepubliceerd waarin ze aangeven dat ze dit gaan toestaan. Indien de ontheffing in volle omvang wordt toegekend, dan ontstaat voor de genoemde stations in de ontheffingsaanvraag een verdubbeling van 250 MW naar 500 MW van de capaciteit. In het ontwerpbesluit heeft ACM echter een gedeeltelijke toekenning van de aanvraag verleend. Dit ontwerpbesluit is echter nog niet definitief. Er kunnen nog zienswijzen op worden ingediend. Op dit moment beraadt TenneT zich op de voorwaarden die ACM stelt aan de ontheffingsaanvraag, aangezien er twijfels zijn over de haalbaarheid van de invulling van de door ACM gestelde voorwaarden.

Het ontwerpbesluit is te vinden op: http://www.acm.nl/sites/default/files/documents/2020-04/ontwerpbesluit-ontheffing-tennet-noord-nederland.pdf

Berekeningen van de netwerkbeheerders geven aan dat deze vrijstelling slechts een zeer beperkt effect heeft in het noorden van Nederland. Pas als Drenthe naar een nieuwe netstructuur over is gegaan (aanpassingen Emmen, Assen en Hoogeveen en in Groningen - Ter Apelkanaal) komt er substantieel extra capaciteit bij voor Noord Nederland.

De regionale netbeheerders Enexis en RENDO hebben de scenario's voor hernieuwbare energie doorgerekend en de netimpact bepaald. De maatschappelijke kosten zijn tussen de 205 en 221 miljoen euro voor de aangeleverde scenario’s. Dit bedrag is nog exclusief de kosten die TenneT maakt. Daarnaast is er ook 7.5 tot 20 hectare aan ruimte nodig voor de realisatie van vijf nieuwe HS/MS-stations en om bestaande HS/MS-stations uit te breiden.

Ja, Bronnen VanOns ontwikkelt energiebronnen op land en zoet water alleen in opdracht van lokale energie-initiatieven of energiecoöperaties en draagt deze na realisatie over aan de lokale (op te richten) energiecoöperaties. Bronnen VanOns werkt – zoals alle bij de VanOns-beweging aangesloten coöperaties – volgens het coöperatieve handvest dat de Internationale Coöperatieve Alliantie in 1895 opstelde. Honderd jaar later in 1995 is de vernieuwde versie vastgesteld. Daarbij is samenwerking met commerciële ontwikkelaars mogelijk, ook als deze ontwikkelaar de initiatiefnemer is. Ze moeten zich dan wel conformeren aan in ieder geval de gedragscode Zon-op-land van Holland Solar, hun eigen belangenorganisaties, en het Manifest Zonneparken Noord-Nederland van Bronnen VanOns. Dat betekent dat er altijd sprake is van minimaal 50% lokaal eigendom. Via de lokale energiecoöperaties worden de opbrengsten lokaal op democratische wijze verdeeld aan bijvoorbeeld het verduurzamen van woningen, leefbaar houden van buurten en dorpen of het investeren in nieuwe energieprojecten.

Ook hier geldt dat Energie VanOns de afnemer van de lokale productie is en deze lokaal distribueert, waardoor scherpere tariefafspraken zijn te realiseren. Bronnen VanOns ontwikkelt alleen als er een gedragen proces van acceptatie en participatie van de omgeving (buurt, wijk, dorp) plaatsvindt. Bovendien dient na realisatie het energieproject te worden overgedragen aan de lokale gemeenschap via een energiecoöperatie of een ander georganiseerd en duurzaam ingericht verband. Tijdens de ontwikkel- en realisatiefase wordt ook rekening gehouden met lokale werkgelegenheid en sociale component daarbinnen (werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt).

De Drentse KEI hanteert de landelijke zonneladder. Daaruit volgt dat ze groot voorstander is van zon-op-dak. Binnen de VanOns-beweging werkt de Drentse KEI aan het stimuleren en realiseren van zon op dak projecten door, met, en/of via de lokale energiecoöperaties. Als Drentse KEI en via het eigen energiebedrijf Energie VanOns worden lokale coöperaties en energie-initiatieven gefaciliteerd bij het ontwikkelen, realiseren en exploiteren van zon op dak projecten. Energie VanOns is zowel afnemer als lokale distributeur van de lokaal geproduceerde stroom van zon op dak projecten via de landelijke regelingen Regeling Verlaagd Tarief (Postcoderoos regeling) en de SDE+ exploitatie subsidie.

Energiecoöperaties zijn het voertuig om de opbrengsten lokaal en op democratische wijze te bestemmen. Leden van energiecoöperaties zijn niet per definitie financiële aandeelhouders en de verdeling van de opbrengsten beperkt zich geenszins tot de leden van de energiecoöperaties. Energiecoöperaties zijn per definitie onafhankelijke, autonome en zelfredzame organisaties die onder toezicht van de leden staan. Bij lokaal eigendom profiteert iedereen mee, ook de mensen die zelf geen middelen hebben om financieel te participeren.  In plaats van zelf een energiecoöperatie op te richten, faciliteert een gemeente het oprichten van energiecoöperaties. Gemeenten stellen beleidskaders op die aansluiten bij de afspraken in het Klimaatakkoord en de Regionale Energie Strategie waarin (minimaal) 50% lokaal eigendom als niet-onderhandelbaar gegeven is opgenomen.